دکترین امنیتی ایران

دکترین امنیتی ایران
نویسنده :دکتر نورالدین جعفری هزارانی
IR6364587064880288
Researcher ID 0009-0687-7755
Dr.n.jafary@gmail.com

دکترین امنیتی یکی از مفاهیم کلیدی در علوم سیاسی و روابط بین الملل است که بیانگر استراتژی، اهداف، اولویت ها و ابزارهای یک کشور در حوزه امنیت ملی و بین المللی است. دکترین امنیتی نشان می دهد که یک کشور چگونه خود را در محیط بین المللی می بیند، چه تهدیداتی را در برابر خود می شناسد، چه راه حل هایی را برای مقابله با آنها پیشنهاد می کند و چه منابع و قدرت هایی را برای تحقق اهداف خود به کار می گیرد. دکترین امنیتی می تواند به صورت رسمی و کتبی اعلام شود، یا به صورت ضمنی و عملی اجرا شود. در هر حال، دکترین امنیتی یک کشور بر سیاست ها و رفتارهای آن در سطح منطقه ای و جهانی تاثیر می گذارد و نقش مهمی در شکل گیری نظم بین المللی دارد.

ایران یکی از کشورهای مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه است که در دهه های اخیر با چالش ها و تغییرات بسیاری در سطح داخلی و بین المللی روبرو شده است. ایران در دوران جمهوری اسلامی، با توجه به ایدئولوژی، منافع و قدرت خود، دکترین امنیتی خاصی را پیش برده و با کشورهای دیگر در رابطه قرار گرفته است. این دکترین امنیتی در طول زمان نیز ممکن است تغییراتی را تجربه کرده باشد. بنابراین، بررسی و تحلیل دکترین امنیتی ایران از دیدگاه نظریه های روابط بین الملل، می تواند به درک بهتر از سیاست ها و رفتارهای ایران و تعامل آن با سایر بازیگران بین المللی کمک کند.

سوال اصلی این تحقیق این است که دکترین امنیتی ایران چیست و چگونه شکل گرفته است؟ فرضیه این تحقیق این است که دکترین امنیتی ایران بر اساس نظریه رئالیسم نئوکلاسیک تدافعی تبیین می شود. به این معنی که ایران با توجه به تهدیدات و فرصت های محیط بین المللی، سیاست های امنیتی خود را به گونه ای تنظیم می کند که هم امنیت خود را حفظ کند و هم قدرت خود را افزایش دهد. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوا، دکترین امنیتی ایران را بر اساس اهداف، اولویت ها، ابزارها و منابع آن مورد بررسی قرار می دهد و آن را با دکترین امنیتی سایر کشورهای منطقه و جهان مقایسه می کند.
مقاله کامل را در سیویلیکا، علم نت وسایر پایگاه های علمی بخوانید.