بررسی جذب عناصر غذایی در همزیستی سه جانبه گیاه نخود با قارچ میکوریز و باکتری ریزوبیوم

گیاهان لگوم همزیستی سه جانبه ای با قارچ های میکوریز آربوسکولار (AMF) و ریزوبیوم ها دارند. در این تحقیق به منظور بررسی جذب عناصر غذای در نخود در اثر تلقیح آن با قارچ های میکوریز آربوسکولار و باکتری ریزوبیوم، گیاهان نخود ( Cicer arietinum L. cv. ILC482 ) با شش جدایه مزوریزوبیوم سیسری (I6, I5, I4, I3, I2, I1) و سه گونه از قارچ های میکوریز آربوسکولار شامل ( G. mosseae (GM)، Glomus intraradices ( GI و G. etunicatum (GE ) به صورت فاکتوریل و در یک طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه تلقیح شدند. طبق نتایج حاصل از آزمایش. تیمارهای قارچ و باکتری تاثیر معنی داری در سطح یک درصد بر جذب فسفر، نیتروژن، روی، آهن و مس در گیاه نخود دارند. جدایه 1 و مخلوط جدایه ها در حدود 50 درصد، جذب شاخساره نیتروژن را در مقایسه با شاهد بدون تلقیح با باکتری افزایش دادند. تلقیح با قارچ میکوریز میزان جذب شاخساره فسفر ( با میانگین 6/254mg/pot ) را در گیاه در مقایسه با شاهد ( با میانگین 4/867mg/pot) به طور جدایه های مختلف باکتری M. ciceri ( با میانگین 6/25mg/pot) میزان جذب شاخساره فسفر را در گیاه در مقایسه با شاهد ( 4/059mg/pot) به طور معنی داری افزایش داده است. در حالت بدون تلقیح قارچی جدایه های 2، 1 و 3 ( به ترتیب 156/1μg/pot، 142/5 و 132/7 ) افزایش معنی داری در جذب شاخساره روی نسبت به شاهد ( 92/25μg/pot) داشته اند. نتایج نشان می دهد تیمارهای باکتری در تمام سطوح تیمار قارچی تاثیر معنی داری بر جذب شاخساره آهن در گیاه نخود دارند. همچنین وقتی گیاهان با قارچ میکوریز تلقیح شدند باکتری ها در سطح احتمال یک درصد تاثیر معنی داری بر جذب شاخساره مس داشتند.

کلیدواژه ها:

تلقیح ، مزوریزوبیوم سیسری ، میکوریز آربوسکولار ، نیتروژن ، فسفر ، روی ، مس ، آهن