تاثیر گیاهان پوششی بر رشد علف های هرز و عملکرد بنه زعفران (Crocus sativus L.) در شهرستان نکا

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر انواع گیاهان پوششی بر تراکم و زیست توده علف های هرز مزرعه زعفران به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار واقع در شهرستان نکا در سال ۱۴۰۱ اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی اعمال شده در مزرعه زعفران شامل: کشت گیاهان پوششی شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum)، جو (Hordeum vulgare)، شنبلیله (Trigonella foenum – graecum L.) و کلزا (Brassica napus)، تیمار عدم وجین و بدون کشت گیاه پوششی (شاهد اول) و وجین علف های هرز و بدون کشت گیاه پوششی (شاهد دوم) بودند. صفات تراکم و زیست توده علف های هرز پهن برگ و باریک برگ، تراکم علف هرز غالب در مزرعه و شاخص تنوع گونه ای شانون وینر و همچنین اندازه گیری صفات مربوط به عمکرد بنه زعفران شامل تعداد بنه دختری، عملکرد کل بنه دختری، متوسط وزن بنه دختری، متوسط قطر بنه و عملکرد بنه در گروه های وزنی مختلف در واحد متر مربع بود. نتایج نشان داد که با کشت گیاه پوششی جو، کمترین تراکم و زیست توده علف هرز مشاهده شد؛ بطوری که کشت آن به ترتیب موجب کاهش ۹۶ و ۸۸ درصدی زیست توده علف هرز پهن برگ و باریک برگ شد. علاوه براین، در بین گیاهان پوششی، بیشترین تنوع گونه ای علف هرز مربوط به کلزا و کمترین تنوع مربوط به جو به ترتیب برابر با ۹۳/۰ و ۴۳/۰ می باشد. با مقایسه گیاهان پوششی بیشترین عملکرد کل بنه دختری مربوط به کلزا، شبدر، شنبلیله و سپس جو به ترتیب معادل ۹/۱۲۷۳، ۱۲۴۳، ۸/۱۲۳۴ و ۲/۱۱۷۵ گرم در متر مربع بود و بیشترین عملکرد کل بنه، متوسط وزن بنه و عملکرد بنه بالای ۸ گرم با کشت گیاه پوششی کلزا بدست آمد که نسبت به شاهد بدون وجین به ترتیب معادل ۶، ۷۹ و ۱۴ درصد افزایش نشان داد. بطور کلی، هرچند که با اعمال وجین علف هرز شاخص های عملکرد بنه زعفران در این تیمار نسبت به سایر تیمارها برتری داشت، اما این نکته را باید مد نظر داشت که با کشت گیاهان پوششی ضمن پایداری و حاصلخیزی نظام تولید در درازمدت، مزیت اقتصادی بالاتری را در نهایت برای کشاورز به همراه دارد.

کلیدواژه ها:

تنوع گونه ای ، زیست توده علف هرز ، تراکم علف هرز ، گونه غالب