واکاوی رویکرد انتقادی امام خمینی(ره) به مساله اعجاز قرآن

مساله ی اعجاز قرآن از جمله موضوعات مهم و اساسی است که در سیر تاریخی مطالعات و مناقشات قرآن پژوهان فریقین به طور مبسوط و مستقل انعکاس یافته است به گونه ای که شماری از محققین به کشف و اصطیاد وجوه خاصی از اعجاز قرآن پرداخته و برخی دیگر نیز عمدتا به وجوه فرعی و غیر محوری اعجاز آیات وحی پرداخته و از بررسی و تمرکز درخور در ابعاد اصلی آن بازماندند تا جایی که اعجاز بلاغی و ادبی قرآن در شمار نخستین، مشهورترین و محوری ترین دامنه ی اعجاز آن قرار گرفت. این در حالی است که در میان اندیشه وران اسلامی، امام خمینی(ره) را باید از جمله معدود عالمان دین باور و باریک اندیشی به شمار آورد که در آراء و آثار قرآن شناختی خویش از اعجاز قرآن، با نگرشی خاص و انتقادی، واقع بینانه، مبتکرانه و در عین حال کاربردی سخن رانده به گونه ای که چنین باور و بینشی در نگاه ها و نگاشته های هیچ یک از متفکرین شیعه و سنی در ادوار مختلف تاریخ تفسیر قرآن مشاهده نمی گردد. امام خمینی(ره) که قرآن را کتاب هدایت و آدم سازی انسان ها می داند، ضمن تاکید بر ضرورت ملاحظه ی تمام جنبه های اعجاز قرآن ازیک طرف و انتقاد ازعقیده طرفداران اعجاز بلاغی قرآن بعنوان اعجاز عمومی قرآن ازسوی دیگر، بر اعجاز معرفتی و تربیتی (اعجازعرفانی) قرآن تمرکز و اصرار ورزیده است. لذا تبیین اندیشه های قرآن شناختی امام خمینی(ره) با تاکید و تمرکز بر مساله ی اعجاز قرآن با روش توصیفی و تحلیلی، از اهداف اصلی این مقاله می باشد.

کلیدواژه ها:

قرآن