بررسی معماری بناهای سنتی در ارزش های اسلامی و نقش آن در عنصر آب

معماران عصر ایران اسلامی زیبایی را در معنویت می دیدند. بنابراین یکی از راههای موثر در ایجاد درک معنوی در این دوره، استفاده از «نمادها» در معماری بود. نمادها در واقع نشانه هایی هستند که می توان آن ها را تحلیل کرد و همچنین درک معنوی فراتر از تاثیر آن را داشت. در واقع نمادها ابزاری برای تشکیل یک محتوای ذهنی هستند. در دوران اسلامی به آب یک ویژگی نمادین داده شد که در ایران مورد استفاده قرار می گرفت. عرفا و شعرا به قداست آب اشاره کرده اند. معماران سنتی با در نظر گرفتن این مفاهیم سعی در غنی سازی بناهای ایرانی - اسلامی داشته اند. در واقع معماران این معانی را در طرح های خود در نظر می گیرند تا بر قداست این مفاهیم تمرکز کنند. در ادبیات و عرفان، آب به عنوان علم تعریف شده است، زیرا حیات نیز به معنای علم است. آب، سرچشمه عشق است که به کسی که آن را بنوشد ابدیت می بخشد. در این راستا هدف از انجام این پژوهش در این مقاله سعی بر این است که نقش نمادی آب در معماری های ایرانی - اسلامی بر اساس معنویت بررسی شود و با مثال هایی به اهمیت آن برای معماران مسلمان اشاره شود. بدین منظور روش تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و همچنین توصیفی تحلیلی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در دوران اسلامی، آب در معماری برای القای عقاید و عقایدی بوده است که کتاب مقدس به آن اشاره و صحبت کرده است. از سوی دیگر توجه به این بعد توسط معماران سنتی باعث ایجاد زیبایی در معماری آنها شد. امید است با در نظر گرفتن این رویکرد بتوانیم به معماری کنونی توجه بیشتری داشته باشیم و در بهره گیری از ارزش های اسلامی در بناهای خود بکوشیم.

کلیدواژه ها:

معنویت ، بناهای سنتی ، مقدس ، آب ، معماری اسلامی ، ایران.