امکان سنجی توسعه مناطق بیابانی با استفاده از روش بیابان زدایی اقتصادی و رویکرد مدیریت جامع حوزه آبخیز و استفاده از الگوهای موفق دنیا، طرح پایلوت منطقه رضاآباد شهر بیارجمند-شهرستان شاهرود
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 79
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WMJI-11-41_002
تاریخ نمایه سازی: 13 دی 1402
چکیده مقاله:
کشور ایران با وسعت حدود ۱۶۵ میلیون هکتار در منطقه خشک و نیمه خشک قرارگرفته است. بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور حدود ۱۱۰ میلیون هکتار از این وسعت در معرض خطر بیابانی شده قرار دارد. در حال حاضر وسعت بیابان های کشور به رقمی بالغ بر ۳۲ میلیون هکتار می رسد که از این وسعت سطحی بالغ بر ۵/۷ میلیون هکتار بیابان های شدیدا در معرض فرسایش بادی و حرکت شن روان و مولد گردوغبار هستند. به طورکلی بیابان زایی به تحولاتی گفته میشود که عرصه های منابع طبیعی با تشدید فرسایش خاک، کاهش حاصلخیزی و خروج از عرصه تولید مواجه میشوند. کشور ما ازنظر توسعه بیابان در شمار کشورهای پیشرو جهان قرار دارد. برای مقابله جدی با پدیده بیابان زایی و اجرای طرح های بیابانزدائی باید فعالیت های بیابانزدائی اقتصادی شود تا که ضمن ایجاد زمینه بازگشت سرمایه گذاری ها، همکاری و مشارکت مردم را به دنبال داشته باشد.باهدف به کارگیری و توسعه مدل/مدل های موفق مقابله با بیابانزایی توسعه اقتصادی مناطق بیابانی در ایران و جهان، یک طرح تحقیقاتی و ترویجی در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور تعریف و اجرا گردید. در این طرح، موفقترین الگوهای پیاده شده در جهان بررسی و درنهایت طرح بیابانزدائی اقتصادی صحرای کوبوکی (Kubuqi) در مغولستان داخلی که با موفقیت در چین به اجرا رسیده است، به عنوان الگو انتخاب گردید. گرچه به دلیل تنوع در نوع بیابان ها اعم از عوامل بیابانی شدن و ظرفیت منابع، امکان استفاده از یک نسخه واحد برای کلیه مناطق بیابانی مقدور نمیباشد، ولی استفاده از تجارب مدیریتی و اجزاء اجرایی این گونه طرحها میتواند منجر به الگوبرداری صحیح و متناسب با منطقه هدف گردد. جلب مشارکت سرمایه گذاران و مشارکت های مردمی و بخش خصوصی از تجارب بسیار موفق مدل کوبوکی بوده که در تجزیه وتحلیل فرآیندهای مدیریتی موردبررسی دقیق قرارگرفته است. با لحاظ نتایج تجزیه وتحلیل انجام شده، منطقه خاروتوران با مرکزیت روستای رضاآباد در شهر بیارجمند-شهرستان شاهرود-استان سمنان به عنوان منطقه پایلوت برای انجام مطالعات اولیه و ارائه مدل توسعه انتخاب گردید که در این مقاله به آن پرداخته می شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ضیاءالدین شعاعی
هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و ابخیزداری
رحیم کاظمی
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
جهانگیر پرهمت
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
علی اکبر نوروزی
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
حمید رضا پیروان
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
صمد شادفر
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
مجید زارعی
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :