نگرشی فقهی حقوقی پیرامون ماهیت قرارداد پزشکی

قرارداد پزشکی بیانگر همکاری متقابل اراده بیمار با پزشک و یا گروه درمان می باشد و به واسطه تلفیق دو حوزه حقوق و پزشکی، اهمیت ویژه ای دارد. البته این توافق تنها سبب ایجاد رابطه حقوقی نیست. در فوریت های پزشکی ممکن است به علت فقدان اراده ای سالماز جانب بیمار، تحقق توافقی نافذ متصور نباشد. در این حالات اذن قانون جایگزین اذن بیمار می گردد و استثنائا قانون سبب ایجاد این رابطه می شود. حدوث اختلاف میان پزشک و بیمار بسیار محتمل است لذا شناخت «ماهیت حقوقی» قرارداد و استفاده از قواعد عمومی و اختصاصی عقد برگزیده نه تنها در مباحث نظری ارزش ذاتی دارد بلکه باعث می گردد که بطور علمی از مرحله نظریه پردازی وارد حوزه عمل شده و در نهایت این روش در حل و فصل مناقشات طرفین راه گشاست. در بررسی و تحلیل یک قرارداد شناخت «ماهیت حقوقی» در مقایسه با حقوق و تعهدات فرعی ناشی از آن قرارداد اهمیت ویژه ای دارد. در تحلیل این قرارداد دو نظریه «عقد معین» و «عقد غیرمعین» مطرح است. به نظر می رسد، در این قرارداد که به موجب آن پزشک موقعیت بسیار خطیر ماذونیت در تصرف بر روی جسم و جان بیمار را می یابد، تعهدات پزشک و بیمار در برابر یکدیگر، اثر «غیرمستقیم و فرعی» و مسبوق به وجود ماهیت حقوقی دیگر به نام «نیابت» است و شناخت این مفهوم بدلیل ضروریاتی از جمله: رعایت مبانی و اصول فقهی و حقوقی، حفظ شان بیمار و همچنین رعایت اصول اخلاقی پزشکی، زیبنده این قرارداد می باشد.

کلیدواژه ها:

قرارداد پزشکی ، ماهیت حقوقی قرارداد ، سبب حقوقی قرارداد ، اثر غیرمستقیم و فرعی قرارداد ، نیابت.