واکاوی ضرورت تشکیل نهاد زکات در حکومت اسلامی با رویکردی بر اندیشه امام خمینی(س)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-24-95_002

تاریخ نمایه سازی: 26 آبان 1402

چکیده مقاله:

ازآنجاکه حکومت ها برای بقای خود نیاز به منابع مالی دارند، در اسلام، زکات به عنوان پشتوانه مالی تشریع شد. اهمیت این واجب مالی- عبادی، به قدری زیاد است که در قرآن بارها در کنار فریضه نماز آمده است؛ اما پرسش اصلی اینجاست که در صورت تشکیل حکومت اسلامی، آیا ایجاد سازوکار حکومت برای تحقق این فریضه لازم است؟ این مقاله که توصیفی و تحلیلی است، با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد پاسخگویی به این پرسش مهم است. ازآنجاکه برخی از مصارف مستحق زکات در قرآن با رویکرد حکومتی مطرح شده اند، نظیر تعیین کارگزاران زکات که آشکارا نشان دهنده تشکیلات اداری برای دریافت زکات است و یا مصرف زکات «فی سبیل الله» که شاخه های زیادی ازجمله آبادانی و بهداشت و آموزش و امور خیر دارد و نیز مصرف زکات برای تالیف قلوب که ناظر به تقویت جبهه نظامی حکومت اسلامی است و همچنین امر قرآنی «خذ» خطاب به پیامبر (ص) در آیه وجوب زکات و نیز نصب و ارسال عاملان، ساعیان و وکیلان از سوی معصومان(ع) جهت دریافت زکات می توان به این نتیجه رسید که تشکیل نهادی برای زکات در حکومت اسلامی ضروری است.

نویسندگان

زهره خانی

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق و اندیشه امام خمینی، پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

حمید رضا دهقان نیری

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق و اندیشه امام خمینی، پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آشتیانی، میرزا محمدحسن بن جعفر. (۱۴۲۶ ق) کتاب الزکاه، با ...
  • ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد حلی.(۱۴۱۰ ق) السرائر ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد. (۱۳۸۵ ق) دعائم الاسلام و ...
  • ابن شهید ثانی، حسن بن زین الدین. (۱۳۶۲) منتقی الجمان ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس بن زکریا.(۱۴۰۴ ق) معجم مقائیس ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم.(۱۴۱۴ ق) لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابن هشام، عبدالملک بن هشام.(۱۴۲۸) السیره النبویه، بیروت: دار المعرفه، ...
  • احمدی میانجی، علی.(۱۳۹۵) مکاتیب الرسول، با تحقیق مجتبی فرجی، قم: ...
  • اخلاقی، سیده معصومه و نعمت الله صفری فروشانی. (۱۳۹۳) حیات ...
  • اسماعیل پور، مهدی. (۱۳۹۲) نهادهای مالی زکات، تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • امام خمینی، سید روح الله.(۱۳۷۹) تحریر الوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۸۵) صحیفه امام، تهران: موسسه ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۴۲۳ ق) ولایت فقیه، تهران: ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. (۱۴۱۵ ق) کتاب الزکاه، قم: کنگره ...
  • بیات، اسدالله.(۱۳۶۵) منابع مالی دولت اسلامی، تهران: موسسه کیهان، چاپ ...
  • جعفری، محمدتقی.(۱۳۴۹) منابع فقه، تهران: نشریه انجمن اسلامی مهندسین، با ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر.(۱۳۷۸) ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش، چاپ اول.. ...
  • حسینی آهق، مریم.(۱۳۹۵) «زکات»، نشریه دانشنامه جهان اسلام، شماره ۲۱.. ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن.(۱۴۰۹ ق) وسائل الشیعه، قم: موسسه ...
  • حلبی، ابو الصلاح تقی الدین بن نجم الدین.(۱۴۰۳ ق) الکافی ...
  • دهخدا، علی اکبر.(۱۳۷۳) لغت نامه، تهران، موسسه انتشارات و چاپ ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد.(۱۴۱۲ ق) المفردات فی غریب القرآن، ...
  • راوندی، قطب الدین سعید بن هبه الله.(۱۴۰۵ ق) فقه القرآن، ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر.(۱۴۲۴ ق) الزکاه فی الشریعه الاسلامیه الغراء، قم: ...
  • سید مرتضی، علم الهدی (۱۴۰۵ ق) رسائل الشریف المرتضی، قم: ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن.(۱۳۹۰ ق) الاستبصار فیما اختلف من ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۸۷ ق) المبسوط فی فقه ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۰۰ ق) النهایه فی مجرد ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۰۷ ق) التهذیب، تهران: دار ...
  • شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری.(۱۴۱۳ ق) المقنعه، ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی.(۱۴۱۳ ق) مسالک الافهام الی ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد.(۱۴۱۴ ق) المحیط فی اللغه، ...
  • صدر، سید محمدباقر.(۱۴۲۴ ق) اقتصادنا، قم: پژوهشگاه تحقیقی شهید صدر، ...
  • صدر، سید محمدباقر. (۱۳۸۰) الاسلام یقود الحیاه، قم: دار الصدر، ...
  • طباطبایی حکیم، سید محسن. (۱۳۹۰ ق) مستمسک العروه الوثقی، نجف: ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم.(۱۴۲۰ ق) العروه الوثقی (تعلیق عده من ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف.(۱۴۱۴ ق) تذکره الفقها، قم: موسسه ...
  • عمید زنجانی، عباسعلی. (۱۳۷۳) فقه سیاسی، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، ...
  • قرائتی، محسن.(۱۳۸۲) خمس و زکات، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از ...
  • قرشی بنابی، سید علی اکبر.(۱۳۸۴) قاموس قرآن، تهران: دار الکتب ...
  • کاشف الغطاء، حسن بن جعفر بن خضر نجفی. (۱۴۲۲ ق) ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب.(۱۴۰۷ ق) الکافی، تهران: دار الکتب ...
  • مجلسی، محمدتقی. (۱۴۰۶ ق) ملاذ الاخیار فی فهم الاخبار (تصحیح ...
  • مومن قمی، محمد. (۱۴۲۵ ق) الولایه الالهیه الاسلامیه او الحکومه ...
  • محقق اردبیلی، احمد بن محمد.(۱۴۰۳ ق) مجمع الفائده و البرهان ...
  • محقق حلی، نجم الدین جعفر بن حسن.(۱۴۰۸ ق) شرائع الاسلام ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین عاملی.(۱۴۱۴ ق) جامع المقاصد فی ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی. (۱۳۹۷) حکیمانه ترین حکومت، با تحقیق و ...
  • معین، محمد.(۱۳۸۶) فرهنگ معین، تهران: نشر زرین، چاپ سوم.. ...
  • مقدسی، یدالله. (۱۳۹۷) سیره معیشتی معصومان، قم: پژوهشگاه علوم و ...
  • منتظری، حسینعلی.(الف ۱۴۰۹ ق) کتاب الزکاه، قم: المرکز العالمی للدراسات ...
  • منتظری، حسینعلی. (ب ۱۴۰۹ ق) دراسات فی ولایه الفقیه و ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمد.(۱۳۷۹) علم اصول، تهران: موسسه چاپ و ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمد.(۱۳۸۳) «نقش زکات در نظام حکومت انقلاب ...
  • نجفی، محمدحسن.(۱۴۰۴ ق) جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: ...
  • نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی.(۱۴۱۵ ق) مستند الشیعه فی احکام ...
  • نمایش کامل مراجع