برآورد تبخیر-تعرق مرجع در سه اقلیم خشک، نیمه خشک و مرطوب با استفاده از روش های درخت گرادیان تقویت شده، مدل خطی تعمیم یافته و جنگل تصادفی

تبخیر-تعرق یکی از مولفه های اصلی بیلان آب در کشاورزی و از جمله عوامل موثر و تاثیرگذار جهت برنامه-ریزی دقیق آبیاری است. لذا برآورد دقیق این پارامتر همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. در این راستا و در پژوهش حاضر، توانایی سه روش درخت گرادیان تقویت شده، مدل خطی تعمیم یافته و جنگل تصادفی در برآورد مقدار تبخیر-تعرق گیاه مرجع در سه اقلیم خشک (ایستگاه یزد)، نیمه خشک (ایستگاه بیرجند) و مرطوب (ایستگاه ساری) در بازه زمانی بیست و یک ساله (سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰) مورد بررسی قرار گرفت. دقت روش های مذکور با استفاده از سه معیار ارزیابی ضریب همبستگی، شاخص پراکندگی داده ها و ضریب نش- ساتکلیف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان دادند که در بهینه ترین حالت به ترتیب در ایستگاه های بیرجند، یزد و ساری مدل گرادیان تقویت شده با مقدار ضریب نش- ساتکلیف۰.۸۰۴، ۰.۸۲۶ و ۰.۷۳۳، مدل خطی تعمیم یافته با ضرایب ۰.۸۹۲، ۰.۹۳۱ و۰.۸۶۹در نهایت روش جنگل تصادفی با ضرایب ۰.۹۵۴، ۰.۹۵۶ و ۰.۹۲۹ عملکرد مناسبی را در برآورد میزان تبخیر-تعرق مرجع داشتند. از طرفی در تمامی روش ها ترکیب داده هفتم با استفاده از پارامترهای هواشناسی دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی و سرعت باد در هر سه ایستگاه مورد پژوهش بهترین عملکرد را ارائه نمود؛ اما در ایستگاه بیرجند و ساری روش درخت گرادیان تقویت شده و در ایستگاه یزد مدل خطی تعمیم یافته نتایج بهتری را نسبت به دیگر مدل ها ارائه کردند و می توانند در ایستگاه های مورد پژوهش به عنوان روشی با دقت بالا در برآورد تبخیر-تعرق مرجع پیشنهاد گردند.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، اقلیم خشک ، اقلیم نیمه خشک ، تبخیر-تعرق مرجع ، جنگل تصادفی