ارزیابی اثرات اختلالی ناشی از تغییرات اقلیمی و پروژه های سدسازی بر عملکرد اکولوژیکی تالاب اله آباد با تاکید بر تولید گردوغبار

تالاب ها از مهمترین آبریزهای حوضه های روان آبی شناخته می شوند که عمدتا با جانما شدن در پایانه ها و میان بندهای رودخانه ها؛ کارکردهایبوم شناختی منحصر به فردی را به ویژه در مولفه های زیستی بر عهده دارند. ایران با توجه به پهنه بندی اقلیمی و پیکربندی زمین، از توانمندی هایتالابی بالایی برخوردار بوده و انواع تالاب ها را از نظر نظام آب شناختی، غنای زیستی و شرایط توپوگرافیکی در خود دارد. در مقاله حاضر، با مورد مطالعهقرار دادن اله آباد به عنوان یک تالاب درون خشکی، فصلی، آبشور و میان بند، شناخت و معرفی چگونگی اختلال های هواشناختی ناشی از تغییر اقلیمو سدسازی بر روی آن دنبال شده است. روش شناسی این پژوهش، با مطالعه منابع اسنادی، شامل: کتاب ها، مقاله ها، گزارش های هیدرومتری،آمارنامه های هواسنجی، نقشه های زمین شناسی و خاک شناسی و نیز تصاویر ماهواره ای شروع و به مستندسازی از طریق مشاهدات میدانی، ختم شدهاست. همچنین استفاده از محیط نرم افزاری GIS با هدف تهیه نقشه های موضوعی و نیز کاربست مدلهای تیپولوژی اقلیم به منظور پهنه بندی اقلیمیحوضه آبی تالاب اله آباد مورد نظر و استفاده بوده است. یافته های پژوهشی تحقیق نشان داد که؛ با کاهش حدود ۰۳ درصدی در بیلان آب تالاب،اختلال های بوم شناختی نگران کننده ای در محدوده بلافصل تا محدوده های مستقیم و غیرمستقیم آن در حال وقوع است. در این میان، تبدیل شدنمحدوده بلافصل تالاب اله آباد به چشمه و کانون تولید گردوغبار و ریزگرد، مهمترین نابسامانی اکولوژیکی پیش بینی می شود. اختلالی که باید به عنوانیک چالش جدی و جدید هواشناختی برای سکونتگاه های واقع در کریدور شهری تهران – قزوین و سکونتگاه های جنوبی دشت قزوین، از قبیل:اشتهارد و بوئین زهرا و روستاهای پیرامون پیش بینی شود.

کلیدواژه ها:

تالاب اله آباد ، دشت قزوین ، تغییر اقلیم ، اختلال اکولوژیکی ، گردوغبار و ریزگرد