بررسی اثر اسید آسکوربیک و ملاتونین بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و تحمل به شوری در رز مینیاتوری(Rosa chinensis var.minima)

شوری خاک یک محدودیت غیرزیستی مهم است که بر عملکرد و کیفیت گل­های زینتی تاثیر می­گذارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنظیم کننده رشد ملاتونین و اسید آسکوربیک بر افزایش عملکرد و کیفیت رز مینیاتوری (Rosa chinensis var.minima) تحت شرایط تنش شوری در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در شهر کرج، بر­­روی قلمه­های دوساله رز­های مینیاتوری درگلدان­های پلاستیکی با دهانه ۱۴ سانتی­متر حاوی کوکوپیت و پرلیت (۱ : ۱)، بصورت فاکتوریل در قالب طرح آزمایشی بلوک­های کاملا تصادفی و در چهار تکرار، بهار سال ۱۳۹۷ انجام شد. فاکتورهای مورد استفاده در این آزمایش شامل، محلول­پاشی برگی ملاتونین (در چهار غلظت ۰، ۱، ۱۰ و ۱۰۰ میکرومولار) و اسید آسکوربیک (در سه غلظت ۵/۰، ۵/۱ و ۳ میلی­مولار) و تیمار ترکیبی شامل (دو سطح ملاتونین ۱میکرومولار×اسید آسکوربیک ۵/۰ میلی­مولار و ملاتونین ۱ میکرومولار×اسید آسکوربیک ۵/۱ میلی­مولار) و تنش شوری (با سه سطح صفر، چهار و هشت دسی­زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان دادند، تنش شوری بطورکلی باعث کاهش خصوصیات مورفولوژیکی شده؛ در این پژوهش موثرترین تیمار در محلول­پاشی با تیمار اسید آسکوربیک ۳ میلی­مولار مشاهده شد که تعداد گل و ارتفاع شاخه را نسبت به شاهد، به­ترتیب ۳۶ درصد و ۸۶ درصد افزایش داد. محلول­پاشی با تیمار ملاتونین ۱۰۰ میکرومولار بیشترین اثر را بر میزان غلظت عناصر نیتروژن و پتاسیم نسبت به شاهد به­ترتیب برابر ۴۳ و ۱۱ درصد نشان داد. تجمع قندهای محلول طی تنش شوری باعث حفظ پتانسیل اسمزی و کاهش دهیدراتاسیون می­شود و بیشترین میزان قند محلول برگ با افزایش ۱۱ درصد نسبت به شاهد و پرولین در محلول­پاشی با تیمار ملاتونین ۱ میکرومولار مشاهده شد. بنابراین می­توان از توانایی این آنتی اکسیدان (اسید آسکوربیک ۳ میلی­مولار) در راستای بهبود رشد و نمو گل رز مینیاتوری در شرایط تحت تنش شوری استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Antioxidant ، Miniature rose ، Salinity stress ، yield