ارزیابی کارایی مصرف انرژی در تولید خربزه (Cucumis melo L.) در استان-های خراسان رضوی و جنوبی

ارزیابی کارایی انرژی از جمله شاخص های کلیدی به منظور شناخت و توسعه بهتر عملیات کشاورزی پایدار در نظر گرفته می شود. هدف از این مطالعه، تعیین میزان انرژی ورودی و خروجی و نیز ارزیابی کارایی مصرف انرژی در تولید خربزه در استان های خراسان رضوی و جنوبی بود. به منظور دستیابی به این هدف، پس از طراحی پرسشنامه ها، اطلاعات مورد نیاز در بهار و تابستان سال ۱۳۹۱ از مزارع تولید خربزه در این دو استان جمع آوری گردید . بر اساس داده های بدست آمده، کل معادل انرژی ورودی در استان های خراسان رضوی و جنوبی به ترتیب ۰/۶۷۱۱۸ و ۵/۵۹۸۱۵ مگاژول بدست آمد. هم چنین در هر دو استان خراسان رضوی و جنوبی، انرژی الکتریسیته، کود شیمیایی نیتروژن و آب آبیاری (به ترتیب با میانگین های ۴۳، ۲۷ و ۱۳ درصد) بیشترین درصد از کل انرژی ورودی را به خود اختصاص دادند. بر اساس میانگین داده های دو استان، ۱۵ درصد از کل انرژی ورودی بصورت انرژی های قابل تجدید و ۸۵ درصد به صورت غیر قابل تجدید بود. بهره وری انرژی در استان خراسان رضوی و جنوبی نیز به ترتیب ۱۸/۰ و ۱۱/۰ کیلوگرم بر مگاژول تعیین شد. به نظر می رسد صرف نیروی ورودی بیشتر و توسعه عملیات مکانیزه می تواند در ارتباط با عملکرد و در نتیجه کارایی مصرف انرژی بالاتر در سیستم تولید خربزه در استان خراسان رضوی باشد.از این رو به نظر می رسد که در راستای توسعه نظام های کشاورزی پایدار، اجرای صحیح برنامه های مکانیزاسیون می تواند نقش موثری را ایفا کند.

کلیدواژه ها:

انرژی خالص ، انرژی ورودی ، بهره وری انرژی