جوانه زنی و سبز شدن لوبیا سبز و ذرت در خاک هایی با عمق و ویژگی های فیزیکی متفاوت

آزمایشات مزرعه ای برای مطالعه ویژگی های جوانه زنی و سبز شدن لوبیا سبز (Phaseolus vulgaris Var. Sunray) و ذرت (Zea mays L. Var. Amyla) با چهار عمق کشت و در سه نوع خاک با ویژگی های فیزیکی متفاوت انجام گردید. هدف از انجام این آزمایش مطالعه اثرات فیزیکی خاک بر اکولوژی بذر و پویایی سبز شدن بود. آزمایش های مزرعه ایی در سه منطقه اهر، تبریز و اردبیل به ترتیب در سال های ۱۳۸۹، ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ انجام گرفت. نتایج نشان داد که بازدارندگی جوانه زنی در نتیجه عمق کشت نسبت مستقیم با مقدار رس و نسبت معکوس با مقدار شن خاک داشت. مقدار عمق بازدارنده ۵۰ درصد سبز شدن (Di۵۰%) در خاک رسی برای هر دو گونه لوبیا سبز و ذرت مشابه و برابر ۳/۵ سانتی متر بود. در صورتی که برای خاک سیلتی به ترتیب برای لوبیا سبز و ذرت ۴/۵ و ۷/۲ سانتی متر بود. معنی داری رگرسیون خطی بین مقدار رس خاک و Di۵۰% نشان داد که این بخش از خاک دارای اثر مخالف با مطلوبیت یا بازدارندگی برای میانه عمق کشت بذر دارد، بنابراین با افزایش مقدار رس خاک، مقدار بازدارندگی افزایش یافت. داده ها نشان داد که میزان اکسیژن خاک موجود در محیط اطراف بذر نمی تواند عامل مهمی برای اختلاف جوانه زنی باشد و اثر آن معنی د ار نبود. با افزایش میانگین هندسی قطر ذرات خاک مقدار بازدارندگی نیز کاهش یافت. نتایج نشان داد که ویژگی های فیزیکی خاک دارای اثرات زیادی روی اکولوژی بذرهای مدفون شده در خاک و نتیجتا جوانه زنی و سبز شدن گیاهچه ها دارد

کلیدواژه ها:

بافت خاک ، خاک رسی ، عمق بازدارنده ۵۰ درصد سبز شدن ، میانگین هندسی قطر ذرات خاک