ارزیابی و مدل سازی فلزات سنگین بر میزان آلودگی رسوبات رودخانه بالخلوچای اردبیل

رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای همه موجودات زنده تلقی می شوند. که در مصارف گوناگون از جمله کشاورزی، شرب و صنعت مطرح می باشند. در پژوهش حاضر میزان آلودگی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه بالخلو با توجه به متغیرهای تاثیر گذار در میزان آلودگی منطقه ارزیابی شده است. در این راستا در تابستان ۱۳۹۶ پس از بازدید منطقه، ۱۲ ایستگاه به طور تصادفی انتخاب و نمونه برداری در ایستگاه با ۳ تکرار انجام گرفت. جهت ارزیابی متغیرهای تاثیر گذار در میزان آلودگی منطقه از مدل رگرسیون خطی استفاده شد. همچنین، با محاسبه شاخص ژئوشیمیایی مولر و ضریب آلودگی رسوبات رودخانه بالخلو از نظر آلودگی به عناصر سنگین مورد بررسی، با درجه آلودگی صفر و در محدوده غیر آلوده طبقه-بندی شد. براساس نتایج مدل سازی با رگرسیون چندگانه خطی، متغییرهای مستقل فاصله از روستا، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از صنایع آلاینده و کارخانه ها، فاصله از جاده و کاربری اراضی رابطه معنی داری با پراکنش غلظت عناصر سرب، کروم و روی داشته اند. با توجه به نتایج متوسط کل غلظت فلزات سرب، مس، کروم و روی در رسوبات به ترتیب به میزان (۴۱/۵ < ۰۸/۶ < ۲۹/۱۳ < ۰۴/۲۲) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. روش های آماری مورد استفاده در این تحقیق می تواند به عنوان روشی مناسب و کم هزینه در تحلیل آلودگی محیط های آبی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

متغیرهای تاثیر گذار ، رگرسیون خطی ، رودخانه