پهنه بندی اکولوژیکی حوزه آبخیز نیر، استان اردبیل

در دهه های اخیر به دلیل رشد سریع جمعیت، تقاضای استفاده از خدمات اکوسیستمی افزایش یافته و باعث تغییر پایداریاکوسیستم ها از طریق کاهش کیفیت اکولوژیکی در حوزه های آبخیز شده است. کیفیت اکولوژیکی ساختار، عملکرد، سازگاری وانعطاف پذیری اکوسیستم بوده و ساختار و عملکرد منحصر به فردی برای گردش مواد و جریان انرژی دارد . بر همین اساس باتعیین نه متغیر اکولوژیکی شامل کسری پوشش گیاهی، اختلاف پوشش گیاهی نرمال شده، تولید خالص اولیه، سطح برگ،دمای سطح زمین، رطوبت، نگهداشت خاک، نگهداشت آب و پیوستگی اکولوژیکی به پهنه بندی کیفیت اکولوژیکی زیرحوزه هایآبخیز نیر واقع در استان اردبیل پرداخته شده است. بدین منظور از روش تصمیم گیری چندمعیاره کوپراس و با در نظر گرفتنوزن برای تمامی متغیرهای مورد استفاده (۱۲/۵) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که دامنه تغییرپذیری شاخص کیفیت اکولوژیکی بر اساس این روش، بین ۰/۶۲ تا ۱/۰۰ است که بیانگر وضعیت مطلوب حوزه آبخیز نیر از لحاظ کیفیتاکولوژیکی است. همچنین در سطح زیرحوزه های آبخیز قابل ذکر است که، زیرحوضه ۶ واقع در بخش جنوب غربی حوزه آبخیزنیر در رتبه ۱ و زیرحوضه ۲ واقع در شرق در آخرین رتبه ( ۹) قرار گرفتند. نتایج این مطالعه مبنایی برای ارزیابی علمی پویاییکیفیت اکولوژیکی حوزه آبخیز را فراهم و مدیریت اکوسیستم منطقه ای را تسهیل و در تصمیم گیری مدیریتی و تخصیصبودجه حفاظت زیستگاهی قابل کاربرد است.

کلیدواژه ها:

پایداری آبخیز ، تخریب اکولوژیکی ، تغییرات مکانی ، ظرفیت خدمات ، منابع طبیعی