انواع رفتار در شاهنامه بر مبنای تئوری انتخاب گلاسر و میل

این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی با رویکرد روانشناسانه و بر مبنای تئوری انتخاب گلاسر انجام گرفته است. از منظر گلاسر آنچه انسا ن انجام می دهد، رفتار است. ازآنجاکه رفتارها به پشتوانه پنج نیاز اساسی (بقا، قدرت و خودارزشمندی، آزادی، تفریح، تعلق) انجام می گیرند، اسطوره سازی نیز رفتاری آگاهانه است و اسطوره ها بازتاب انواع رفتارهای انسا ن می باشند. شاهنامه نیز صحنه نمایش رفتارهای متنوعی است که پژوهش حاضر در جستجوی هدف غایی تنوع این رفتارها است. ازاین رو در آغاز با در نظر داشتن چرخه رفتار زال و بهرام چوبینه، انواع رفتارهای موثر و ناموثر را در داستان زال رودابه و رابطه بهرام، هرمزد و پرموده معلوم داشته و پس از مقایسه آنها به دسته بندی انواع رفتارها در شاهنامه پرداخته است. حاصل آنکه هر یک از این رفتارها که همواره دارای جریان تقابل گونه ای هستند (عادتی و خلاقانه مثبت و منفی) در جهت سازگاری و معنا بخشیدن به یکدیگر انجام می گیرند؛ بنابراین هرکدام در جهت حرکت خود، بخشی از کمان دایره هستی را می سازد و چون چرخ دنده هایی درهم تنیده، حرکت واحدی را به ثمر رسانده و میل به یگانگی دارند.

کلیدواژه ها:

رفتار ، خلاقانه ، عادتی ، اسطوره ، انتخاب.