تحلیل حساسیت مدل SWAT در حوزه آبخیز قره سو اردبیل

در مدل های هیدرولوژیک با انجام آنالیز حساسیت برای شناسایی پارامترهای مهم، میتوان تعداد آنها را برای فرایند واسنجی مدل کاهش داده و واسنجی مدل را سریعتر انجام داد. این پژوهش، کاربرد یک روش مفید برای تحلیل حساسیت پارامترهای مدل SWAT را شرح میدهد که با استفاده از آن، پارامترهایی که بیشترین تاثیر را در نتایج مدل دارند، مشخص شده و برای این پارامترها نسبت حساسیت و همچنین، نمودار ارتباط تغییرات پارامتر با نتایج شبیه سازی ارائه میشود. منطقه مورد پژوهش، حوزه آبخیز رودخانه قره سو واقع در استان اردبیل با مساحتی بالغ بر ۴۸۶۱ کیلومتر مربع میباشد. از مدل SWAT برای شبیه سازی رواناب ماهانه در منطقه مورد پژوهش استفاده شد. واسنجی به صورت دستی و بر اساس آمار سا ل های ۱۸۸۹ تا ۱۸۸۰ و اعتبارسنجی نیز بر اساس آمار سا ل های ۱۸۸۳ و ۱۸۲۸ انجام شد. چهار بخش مهم بیلان آب شامل رواناب سطحی، جریان جانبی، آب زیرزمینی و تبخیر و تعرق به عنوان تابع هدف انتخاب و حساسیت هر پارامتر بر روی آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که پارامترهای شماره منحنی SCS ( CN (، ظرفیت آب قابل دسترس خاک ) SOL_AWC (، چگالی توده خاک ) SOL_BD (، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک ) SOL_K (، حداکثر نگهداشت تاج پوشش ) CANMX (، ضریب تبخیر از لایه های خاک ( ESCO ( و حداقل نرخ ذوب برف در طول سال ) SMFMN ( در بخش های مختلف بیلان آب بیشترین تاثیر را داشتند.

کلیدواژه ها:

چگالی توده خاک ، ضریب تبخیر از لایه های خاک ، ظرفیت آب قابل دسترس خاک ، واسنجی ، هدایت هیدرولیکی