ارزیابی میزان خسارت سرمازدگی و انتخاب ارقام و ژنوتیپ های متحمل به سرما در گردو

وقوع سرما و یخبندان های شدید در ماه های آخر سال1386 درکشور که تا 27- درجه سانتی گراد در کرج رسید ودر 30 سال گذشته بی سابقه بود و با عنایت به قدمت زیاد باغ های کشور و وجود تنوع بسیار عظیم ژرم پلاسم درختان گردوکه به صورت ناشناخته باقیمانده است، امکان گزینش ژنوتیپ ها ی گردو متحمل یا مقاوم به سرما بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی را فراهم نمود.همچنین امکان ارزیابی میزان خسارت وارده به محصولات گردو و تعیین مناطق از نظر سرمازدگی وجود داشت و امکان دسترسی به تک درختان متحمل یا مقاوم نیز وجود دارد. جهت ارزیابی میزان خسارت سرمازدگی در درختان گردوی کشور از این موقعیت به عنوان تیمار طبیعی استفاده گردید. این پژوهش دراستان های تهران ، خراسان رضوی، همدان و قزوین انجام شد. نتایج نشان داد در استان تهران 3 ژنوتیپ ودر استان قزوین 6 ژنوتیپ و در استان همدان 26 ژنوتیپ و در استان خراسان رضوی 13 ژنوتیپ برتر و متحمل به سرما شناسایی وانتخاب گردید. در ضمن در استان همدان از 60 ژنوتیپ گردو حدود 3/43 درصد یعنی تعداد 26 ژنوتیپ با 5 تا 15 درصد خسارت سرما زدگی در گروه مقاوم قرار گرفتند.تعداد 10 ژنوتیپ یعنی 7/6 درصد نمونه ها با 20 تا 30 درصد سرمازدگی در گروه متحمل به سرما قرار گرفتند.تعداد 24 ژنوتیپ تحت بررسی با خسارت سرما زدگی بیشتر از 30 درصد در گروه حساس به سرما قرار گرفتند که این شامل 40 درصد درختان مورد بررسی بود.پیشنهاد می گردد این ژنوتیپ ها به صورت پیوند تکثیر ودر یک مجموعه کلکسیون تا زمان معرفی رقم و ارزیابی های بیشتر قرار گیرد. Occurrence of extreme cold and Freezing point up to -27°C in the last months of year2007 in Karaj was uncommon ,due to presence of many old orchards without diverse genotype, since 30 years ago. The natural selection for cold tolerance without the need for advanced laboratory equipment was possible. It was also possible to assess the damage level areas frost risk areas low risk to High to select this upportunity was used as a natural treatment to evaluatrfrost damage level of native walnut trees. This project was carried out in Tehran, Kerman, Khorasan Razavi, Hamedan and Qazvin provinces. Based on results , in3,6,26 and 13 superior cold-tolerant genotypeswere selected in Tehran, Qazvin , Hamadan , Razavi Khorasan provinces respectively. Among 60 genotypes,26 genotypes (43.3%)of genotypes studied in Hamadan exhibited 5-15% cold damage and rated in cold resistant group.10genotypes (6-7%)with 20-30% cold damage were placed in cold tolerant group.24genotypes exhibited more than30%cold damage and placed in cold-suseptible group ,including 40%of the studied genotypes. . It is recommended that these genotypes be propagation by grafting into a collection prior to the introduction of the cultivar and further evaluations.