تخمین عدم قطعیت اندازه گیری آزمون مقاومت فشاری بتن با رویکرد فرآیندی و استفاده از روش GUM

کلمه عدم قطعیت به معنی تردید در خصوص اعتبار نتیجه است. همیشه اختلافی بین مقدار اندازه گیری شده و مقدار واقعی وجود دارد. عدم قطعیت اندازه گیری در حقیقت میزان پراکندگی نسبت به نتیجه اندازه گیری شده می باشد که اطلاعاتی درباره کیفیت اندازه گیری ارایه می دهد. از آنجا که ارایه نتایج آزمون به همراه گزارش مقدار عدم قطعیت آن، از سوی مراکز و آزمایشگاههایی صورت می پذیرد که دارای گواهینامه IEC/ISO 17025 بوده و آن را به عنوان یکی از الزامات استاندارد مربوطه تخمین و تعین کرده اند، ولی در مورد سایر آزمایشگاه ها به دلیل عدم تخمین یا محاسبه صحیح عدم قطعیت آزمون نمی توان از درستی و دقت نتایج ارایه شده توسط آنها، اطمینان حاصل کرد. از آنجا که تعیین مقاومت فشاری بتن به عنوان یکی از رایج ترین آزمایشات فیزیکی بتن تقریبا در اکثر پروژه های عمرانی یکی از معیارهای رد یا قبول بتن تولید یا اجرا شده می باشد و از این طریق بتن در رده های مختلف مقاومتی طبقه بندی می شود، لذا عدم تخمین و محاسبه صحیح عدم قطعیت در اندازه گیری آزمون مقاومت فشاری توسط آزمایشگاه ها، در رد یا قبول نتایج حاصله توسط ناظران، شبهه ایجاد خواهد کرد و ممکن است باعث تصمیم و داوری نا صحیح در تفسیر و تحلیل نتایج حاصله گردد، لذا در مقاله حاضر سعی شده است روند تخمین عدم قطعیت اندازه گیری آزمون مقاومت فشاری بتن با رویکرد فرآیندی و بکارگیری روش GUM)1) که در یک مطالعه موردی در آزمایشگاه شرکت مهندسی تردد راهنما تعیین شده است، ارایه گردد. به منظور دستیابی به این هدف، تمامی عوامل تاثیرگذار برآزمون مقاومت فشاری (منابع عدم قطعیت) در تمامی مراحل انجام آزمون با رویکرد فرآیندی، شناسایی و با کمی نمودن مولفه های آن و بکارگیری روش (GUM) به صورت مرحله به مرحله، عدم قطعیت مرکب و بسط یافته محاسبه و تخمین زده شد که می تواند الگوی مناسبی جهت محاسبه صحیح عدم قطعیت اندازه گیری آزمون مقاومت فشاری بتن برای استفاده در کلیه آزمایشگاه های مربوطه باشد به طوری که با تعیین و تخمین صحیح عدم قطعیت می توان باعث افزایش اعتبار نتایج و اطمینان از صحت و درستی نتایج ارایه گردید.

کلیدواژه ها:

آزمون مقاومت فشاری بتن ، تخمین عدم قطعیت انذازه گیری ، خطا ، دیدگاه فرایندی ، روش GUM