بررسی سنگ زایی اسکارن های منطقه حراران در شمال غربی مجموعه آذرین لاله زار با استفاده از کانی شناسی و دما-فشارسنجی پیروکسن-گارنت

مجموعه آذرین لاله زار در مرز پهنه سنندج-سیرجان و بخش های جنوب شرقی کمربند آتشفشانی-نفوذی ارومیه-دختر و در شمال شرقی شهرستان بافت در استان کرمان قرار دارد. در کرانه شمال غربی و غرب توده، در سنگ های کربناتی، دگرگونی مجاورتی به نسبت گسترده ای ایجاد شده است. در بخش جنوبی حراران، در محل تماس توده آذرین لاله زار با مجموعه آهکی و مارنی الیگومیوسن (معادل سازند قم) هاله دگرگونی مجاورتی (بخش های اسکارنی و مرمر) بیشترین گسترش را دارد. بر اساس بررسی های میکروسکوپی، در اسکارن ها، کانی های گارنت، کلسیت، ولاستونیت، پیروکسن، الیوین، ایدوکراز و اپیدوت تشکیل شده اند. پهنه های مختلف دگرگونی شامل گارنت – کلینوپیروکسن، اولیوین–کلینوپیروکسن، ولاستونیت – گارنت و گارنت-اپیدوت هستند. تجزیه شیمیایی نقطه ای کانی ها نشان داد که گارنت ها بیش از ۷۰ درصد گروسولار (گارنت غنی از کلسیم) و کمتر از ۳۰ درصد آلماندن (گارنت غنی از آهن) دارند. ترکیب کلینوپیروکسن ها مربوط به گروه نخست (کلسیم-آهن و منیزیم دار) و از نوع ولاستونیت- انستاتیت بوده که مقدار ولاستونیت بیش از ۵۰ درصد است. همچنین کمتر از ۱۰ درصد فروسیلیت نیز در ترکیب این کلینوپیروکسن ها وجود دارد. بر پایه دما-فشارسنجی گارنت-کلینوپیروکسن، دمای تشکیل اسکارن های بر اساس روابط مختلف ارائه شده بین ۴۱۳ تا ۵۳۰ درجه سانتی گراد و فشار ۵/۱ تا ۵/۲ کیلوبار به دست آمد. سنگزایی موجود و همچنین شرایط ترمودینامیکی بیانگر گریزندگی اکسیژن بیش از ۲/۰ است. این امر گویای فعالیت سیال های غنی از محلول های غنی از سیلیکات در تشکیل این اسکارن هاست.

کلیدواژه ها:

skarn ، oxygen fugacity ، Lalezar intrusive mass ، Hararan ، اسکارن ، گریزندگی اکسیژن ، توده نفوذی لاله زار ، حراران.