درک استعاره در بیماران آلزایمر فارسی زبان: نقش نظام شناختی اجرایی

استعاره ها به عنوان یکی از پرکاربرد­ترین گونه­ های زبانی و به واسطه معنای انتزاعی­شان، حوزه پژوهشی مناسبی برای بررسی عملکرد بیمارانی که از نقصان قابلیت شناختی رنج می­برند تلقی می گردد. هدف از کنکاش حاضر، با هدف بررسی فرایند درک استعاره ­های نو و مرده در بیماران آلزایمر فارسی­ زبان و بررسی نقش نظام شناختی­ اجرایی در فرایند مزبور انجام یافته است. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش متشکل از ۵ بیمار آلزایمر فارسی­ زبان و ده نفر سالمند سالم در گستره سنی و تحصیلات مشابه با این بیماران به عنوان گروه گواه بود. جهت سنجش قابلیت شناختی ­اجرایی بیماران از آزمون­ های استروپ رنگ و ترسیم ساعت و برای بررسی توانایی آن ها در درک استعاره از آزمون­ های گزینش اجباری و توضیح شفاهی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیماران آلزایمر در آزمون درک استعاره ­ها و به­ویژه استعاره­ های نو عملکرد ضعیفی از خود بروز دادند. عملکرد این بیماران در درک استعاره، با عملکرد آن ها در آزمون­ های استروپ رنگ و ترسیم ساعت مرتبط بود هر چند این همبستگی در مورد استعاره ­های نو به شکل بارزتری مشاهده شد. ارتباط بین فرایند درک استعاره و قابلیت دیداری ­ادراکی بیماران از یکسو نشان داد که نقصان نظام ­شناختی ­اجرایی در عملکرد ضعیف بیماران در درک استعاره نقش دارد و از سویی دیگر نشان دهنده نقش برجسته قشر پیش­ پیشانی مغز در درک استعاره می­باشد.

کلیدواژه ها:

Dead metaphor ، Alzheimer ، Comprehension ، استعاره مرده ، آلزایمر ، درک