اجرای علنی مجازات ها در فقه و حقوق کیفری افغانستان، چالش ها - موانع

پژوهش حاضر تلاشی برای دست یابی به کیفیت «اجرای علنی مجازات ها در فقه و حقوق کیفری افغانستان، چالش ها - موانع» می باشد. اجرای علنی به مفهوم «آشکار و هویدا بودن مجازات، در محل خاص بدون ممانعت برای حضور افراد» است. این معنا با مفهوم اجرای مجازات در انظار و ملاعام تفاوت دارد و اجرای علنی مجازات، لزوما به صورت اجرای کیفر در ملاعام نیست. مجازات ها در واقع ضمانت اجرای تحقق عدالت، تامین و حفظ امنیت در جامعه است. با این وجود، تحقیر و رسواکنندگی مجرم، لازمه ی مجازات و جزای ناقضان هنجارهای اجتماعی است. این رسوایی و تحقیر به دلیل ارتکاب جرم است که به دنبال آن، واکنش اجتماعی و سرزنش عمومی را درپی دارد. کرامت انسانی هر فرد مادامی که به انسانیت ملزم باشد و مرتکب جرم نشود مخدوش نمی شود. از نگاه جرم شناسی اجرای علنی مجازات دارای آثار مثبت و پیامدهای زیادی است و اجرای غیرعلنی مجازات تنها نظریه ی برگزیده در جرم شناسی نیست. اسلام نیز با اجرای علنی مجازات موافق است؛ چه اینکه طبق آیات قرآن و روایات معصومینg ، قابل اثبات است. بررسی پیشینه ی مجازات ها و اجرای علنی آنها، از دوره انتقام جویی تا عصر حاضر، نیز نشان می دهد این گونه مجازات اختصاصی به زمان و مکان خاصی نداشته است. مکاتب مختلف فلسفی، اخلاقی و حقوقی از گذشته تاکنون، تنها موجبات تاسیس مدل ها یا الگوهای متعددی را فراهم نموده اند که گاه تنها بیش از یک قرن، راهبرد حاکم بر سیاست های اصلاح و تربیت افراد جامعه بوده اند. اما تغییر تدریجی در سیاست جنایی کشورها، از اجرای مجازات در ملاعام به مجازات علنی محدود، نتیجه کاربست اندیشه و بررسی نتایج حاصله از آن و فهم دقیق تر از اهداف مجازات بوده است. در حقیقت اجتناب قانون گذار افغانستان از اجرای علنی مجازات، حذف مجازات های حدی، قصاص، شلاق، رجم و سنگسار از سیاهه قوانین جزایی افغانستان و رویکرد حداقلی به اجرای مجازات اعدام، به منظور پرهیز از حواشی رسانه ای و چالش های بین المللی و حقوق بشری است.

کلیدواژه ها:

جرم ، مجازات ، اجرای علنی ، ملاعام ، افغانستان